Οπότε γίνεται διάκριση ανάμεσα σε υψηλή και χαμηλή αυτοπεποίθηση. Η υψηλή αυτοπεποίθηση χαρακτηρίζει άτομα με πίστη στον εαυτό τους, σιγουριά για τις αποφάσεις τους, θετικές διαπροσωπικές σχέσεις, επιτυχία στη ζωή τους, ενώ η χαμηλή αυτοπεποίθηση χαρακτηρίζει άτομα ανασφαλή με έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές τους, αίσθημα αναξιότητας, μειονεξίας, αποτυχίας με αρνητικές διαπροσωπικές σχέσεις.

Έτσι λοιπόν η υψηλή αυτοπεποίθηση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο αρμονικής συνύπαρξης με τις διαφορετικές πλευρές του εαυτού μας αλλά και αρμονικών σχέσεων με τους συνανθρώπους μας όπου πρωταγωνιστεί ο σεβασμός και η υγιής υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας αλλά και των υποχρεώσεων μας, η αναγνώριση και η αποδοχή.
Η καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της ζωής του ατόμου όπου η αλληλεπίδραση που θα αναπτύξει με τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής του θα καθορίσει την εικόνα που έχει για τον εαυτό του. Για αυτό το λόγο είναι αναγκαία η κάλυψη των συναισθηματικών αναγκών των παιδιών προκειμένου να νιώσουν ασφαλή.

Από την πλευρά τους οι γονείς χρειάζεται:

1. να δείξουν εμπιστοσύνη στις ικανότητες των παιδιών τους προσφέροντάς τους χώρο για ανάληψη πρωτοβουλιών.

2. σε αυτή την προσπάθεια να μην κριτικάρουν αρνητικά τα παιδιά τους όταν κάνουν κάποιο λάθος, αλλά να το δουν σαν μια ευκαιρία ανατροφοδότησης και δημοκρατικού-παραγωγικού διαλόγου. Μπορούν να εκφράσουν την κριτική τους με θετικό τρόπο π.χ. αντί να πουν «είσαι τεμπέλης επειδή δεν τακτοποίησες το χώρο σου» μπορούν να πουν «γνωρίζω ότι αν πραγματικά θελήσεις μπορείς να το τακτοποιήσεις». Δηλαδή χρειάζεται να ενθαρρύνουν τα παιδιά τους έτσι ώστε να αντιληφθούν ότι εμπιστεύονται τις ικανότητές τους,

3. να επικεντρωθούν στα θετικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς τους όπως επίσης και να ενθαρρύνουν την απρόσκοπτη έκφραση των συναισθημάτων τους.

4. να προσφέρουν στα παιδιά τους τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων σε απλές υποθέσεις της οικογένειας π.χ. καθημερινή επιλογή των ενδυμάτων που θα φορέσουν, επιλογή του είδους των γευμάτων που θα ετοιμάσει η μητέρα τους ώστε να αισθάνονται ότι συμμετέχουν ενεργά στην καθημερινότητα της οικογένειάς τους και ότι οι γονείς λαμβάνουν υπόψη την άποψή τους.
Επιπρόσθετα οι γονείς χρειάζεται:

5. να εκφράζουν τα θετικά συναισθήματα που νιώθουν για τα παιδιά τους και όχι μόνο τα αρνητικά καθώς αυτές οι κρίσεις καταχωρούνται στην μνήμη των παιδιών και ανασύρονται κάθε φορά που κάποιος τα κριτικάρει. Η πιθανή κριτική που δέχονται τα παιδιά από άλλους λειτουργεί επιβεβαιωτικά στην αρχική αρνητική κρίση που έχουν εισπράξει από τους γονείς τους.

6. να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιούν καθώς μετατρέπονται σε ταμπέλες κατηγοριοποίησης των παιδιών τους π.χ. άχρηστος, τεμπέλης, ανίκανος, ανάξιος. Αντίθετα η χρήση του επαίνου για αυτά που κατορθώνουν λειτουργεί αποτελεσματικά στην καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης τους π.χ. οι γονείς θα μπορούσαν να πουν ότι είναι πολύ ευχαριστημένοι που τα παιδιά τους κατάφεραν να ελέγξουν το θυμό τους, που μοιράστηκαν το παιχνίδι τους με έναν συμμαθητή τους, που προσπάθησαν να νικήσουν στο μπάσκετ άσχετα αν το πέτυχαν ή όχι προκειμένου να κερδίσει η ομάδα τους, που αφιέρωσαν χρόνο για να τακτοποιήσουν το δωμάτιό τους. Οι παραπάνω έπαινοι βοηθούν ταυτόχρονα τα παιδιά να αποκτήσουν θετικές κρίσεις για τον εαυτό τους καθώς δίνουν έμφαση στην προσπάθεια που καταβάλλουν ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

7. να μάθουν στα παιδιά τον τρόπο λήψης αποφάσεων για να αξιολογούν τις πιθανές λύσεις βάσει των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων που παρουσιάζουν ώστε να επιλέξουν εκείνη τη λύση που θα έχει τα περισσότερα οφέλη κατανοώντας τις δυνατότητές τους αλλά και τις συνέπειες των επιλογών τους. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνουν κάθε φορά την αποτελεσματικότητά σε αυτό που θέλουν να επιτύχουν ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή τους.

8. να ενθαρρύνουν τα παιδιά να ασχοληθούν με δραστηριότητες που τα ικανοποιούν και τα βοηθούν να εκτονωθούν καθώς αποτελούν σημαντικό παράγοντα στη διατήρηση της θετικής αυτοεικόνας τους.

Τα παραπάνω βήματα βοηθούν τα παιδιά να σέβονται και να εκτιμούν τον εαυτό τους καθώς μαθαίνουν να τον υπερασπίζονται, να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους έχοντας την αίσθηση ότι είναι κυρίαρχοι του εαυτού τους. Έτσι συνάπτουν υγιείς σχέσεις στην πορεία της ζωής τους με κυρίαρχα τα στοιχεία της αξιοπρέπειας, της υπευθυνότητας και του σεβασμού.
Βάσει όλων όσων έχουν αναφερθεί μπορεί κανείς να αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της αυτοπεποίθησης και των επιπτώσεων της στην εξέλιξη της ζωής των παιδιών όπου αργότερα ως ενήλικες θα ανταποκρίνονται επιτυχώς στις προσωπικές και επαγγελματικές τους υποχρεώσεις.

Πηγή:www.psychology.gr