ΡΑΙΒΟΪΠΠΟΠΟΔΙΑ (ΡΙΠ)

γράφει ο Βασίλης Π. Τσιτσιβός, Ορθοπεδικός Χειρουργός
Τακτικό μέλος Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ορθοπεδικής και Τραυματολογίας
Μέλος Ελληνικού Ιδρύματος Οστεοπόρωσης

Η ΡΙΠ είναι συγγενής πάθηση(διαμαρτία).Χαρακτηρίζεται έτσι η παραμόρφωση στην οποία τα πόδια του νεογνού είναι γυρισμένα προς τα έσω. Η παραμόρφωση αυτή αναφέρεται αρχικά στον Ιπποκράτη, ο οποίος πρότεινε θεραπεία με χειρισμούς και περίδεση των ποδιών.

 

11 5 11 6
Αιτιολογία-Συχνότητα

Η αιτιολογία της ΡΙΠ είναι άγνωστη. Στην εμφάνισή της εμπλέκονται γενετικοί παράγοντες. Εμφανίζεται σε 1 στις 1000 γεννήσεις, αφορά και τα δύο πόδια σε ποσοστό περίπου 50% και προσβάλλει συχνότερα αγόρια σε αναλογία 2:1.Η ιδιοπαθής ΡΙΠ οφείλεται σε κακή ενδομήτρια θέση, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις διορθώνεται συντηρητικά, εφ’ όσον η θεραπεία εφαρμοστεί έγκαιρα. Η ΡΙΠ που οφείλεται σε διάφορες νευρομυικές παθήσεις(αρθρογρύπωση, εγκεφαλική παράλυση, μηνιγγομυελοκήλη, σύνδρομο Larsen) χαρακτηρίζεται από πολύ σοβαρές παραμορφώσεις. Το υπερηχογράφημα αποκαλύπτει την παραμόρφωση κατά το τρίτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

 

Παθολογική Ανατομική

Οι παθολογοανατομικές αλλοιώσεις εμφανίζονται τόσο στα οστά, όσο και στα μαλακά μόρια του ποδιού. Το πρόσθιο τμήμα του ποδιού βρίσκεται σε προσαγωγή και το οπίσθιο σε μεγάλη ραιβότητα. Ο αστράγαλος φέρεται προς τα κάτω και έσω. Το σκαφοειδές οστό είναι επίσης προς τα έσω παρεκτοπισμένο. Τα μαλακά μόρια της έσω επιφάνειας του ποδιού υπολείπονται σε ανάπτυξη και είναι βραχύτερα από τα φυσιολογικά.

 

Ταξινόμηση

Μια πρώτη ταξινόμηση αναφέρεται σε μαλακή ή εύκαμπτη ΡΙΠ ,η οποία ανταποκρίνεται στη συντηρητική θεραπεία. Η σκληρή ή δύσκαμπτη ΡΙΠ συνήθως απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Η ταξινόμηση που χρησιμοποιείται ευρέως είναι αυτή του Dimeglio, κατά την οποία η ΡΙΠ κατατάσσεται σε τέσσερεις τύπους.

Ο πρώτος τύπος είναι καλοήθης και η βλάβη υποχωρεί σε ποσοστό πάνω από 90%.Ο δεύτερος χαρακτηρίζεται ως μέτριας σοβαρότητας και η αποκατάσταση είναι πάνω από 50%.Ο τρίτος τύπος είναι σοβαρός και η αποκατάσταση είναι μικρότερη από το 50%.Ο τέταρτος και τελευταίος τύπος θεωρείται εξαιρετικά σοβαρός με αποκατάσταση μικρότερη του 10%.

 11 7ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η θεραπεία στοχεύει στη διόρθωση της παραμόρφωσης και στην αποκατάσταση της λειτουργικότητας, αν και θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι η ΡΙΠ ποτέ δεν διορθώνεται πλήρως.
Εφόσον, η θεραπεία ξεκινήσει 7-10 ημέρες μετά τη γέννηση, στάδιο κατά το οποίο οι ιστοί έχουν αυξημένη ελαστικότητα, οι περισσότερες περιπτώσεις θεραπεύονται συντηρητικά.

Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει:

-Tη μέθοδο Ponseti,κατά την οποία η διόρθωση γίνεται σταδιακά με την τοποθέτηση διαδοχικών γύψων.
-Ασκήσεις με κινητοποίηση, διατάσεις και ενδυνάμωση των αδύναμων μυών.
-Εφαρμογή ναρθηκών και κηδεμόνων.
Σε χρονικό διάστημα 8-12 εβδομάδων ελέγχεται το αποτέλεσμα, καθώς αναμένεται διόρθωση της ΡΙΠ.
Αν αυτό δεν έχει επιτευχθεί η θεραπεία συνεχίζεται χειρουργικά.

Η χειρουργική θεραπεία αφορά επεμβάσεις που γίνονται στα μαλακά μόρια, στα οστά καθώς και συνδυασμό αυτών των επεμβάσεων.
Ο τύπος του χειρουργείου καθόριζεται κυρίως από τον τύπο της ΡΙΠ, την ηλικία του παιδιού, από το πόσο νωρίς άρχισε η θεραπεία καθώς και από την υποτροπή της αρχικής θεραπείας.